مدیریت یکپارچه راهکار چابک‌سازی شهرداری‌ها / نگاه منفعلانه، چالش امروز شهرها
تاریخ انتشار: ۱۳ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۳۲۲۳۷
شهرداری‌ها به عنوان مهم‌ترین سازمان شهری نقش مهمی در مدیریت و توسعه شهر دارند، با این وجود نبود زیرساخت‌های اجرایی و قانونی شرایط دشواری را پیش‌روی شهرهای ایران قرار داده و مدیریت شهرهای کشور را با چالش و کاهش بهره‌وری مواجه کرده است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، گسترش شهرها و رشد شهرنشینی وظایف شهردار را به عنوان مدیر شهر بیشتر از گذشته گسترده‌تر کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بسیاری از شهرهای کشورهای توسعه یافته دنیا چنین نظامی را برای شهرهای خود کارآمد ندانسته‌اند؛ لذا مدیریت واحد شهر را در دستور کار قرار دادند و زیرساخت‌های آن را فراهم کردند تا همه نهادهای شهری زیر نظر شهرداری توسعه شهر را به پیش ببرد، آنچه در شهرهای کشور ما مغفول مانده است و بسیاری از مشکلاتی که امروزه شاهد آن هستیم به دلیل همین نبود نظام سیستماتیک و یکپارچه است.
امروزه که بحث چابک‌سازی سازمان‌ها و نهادها بیشتر از هر زمان دیگری در کشور ما مطرح است و در آستانه روز شهرداری‌ها، بحث مدیریت‌های چندگانه و ضعف نبود مدیریت واحد شهری دوباره مطرح شده است. وظایف شهرداری‌ها در گذر زمان تغییرات گسترده‌ای کرده است، اما ساختارهای قانونی و اجرایی کشور با این تغییرات هماهنگ نیست. در گفت‌وگو با امیرحسین شبانی، دکترای شهرسازی گسترده‌تر شدن وظایف شهرداری‌ها و راهکارهای چابک‌سازی سازمان شهرداری را جویا شدیم. مشروح گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
وظیفه شهرداری‌ها در گذشته چه بوده است؟
چنانچه به تاریخچه شکل‌گیری شهرداری‌ها در کشور نگاهی بیندازیم، قاعدتاً باید به ساختاری که نامش بلدیه بوده است رجوع کنیم که سازمانی کوچک مقیاس با وظایف محدود است، البته این سازمان متناسب و مناسب شهرهای زمانه خود بوده است. تا قبل از شکل‌گیری نظام مستقل اداری، سیستم خودگردان مدیریت شهری را از زمانی که شهرها شکل گرفت تا دوران معاصر شاهد بودیم.
با به وجود آمدن یکسری ضرورت‌های سیاسی، اداری و اجتماعی و پیدایش مفاهیم مدرن همچون دولت مدرن و رابطه دموکراتیک میان جامعه و مدیریت اجتماعی، قاعدتاً تغییرات مدیریت شهرها به سمتی رفت که یک نظام بوروکراتیک و اداری مستقل بتواند مسائل و مباحثی که در شهرها نیاز به مدیریت دارد را سر و سامان دهد؛ لذا سازمان بلدیه ایجاد و قوانین آن به تناسب اتفاقاتی که پس از انقلاب مشروطه پیش آمد، تدوین شد و در دستور کار قرار گرفت. هسته اولیه شهرداری‌ها در قالب این نظام کوچک شکل گرفت و بیشترین نگاه برای شهرداری در آن زمان انجام یکسری وظایف همچون جمع‌آوری زباله و نظافت محدود معابر بود.
این وظایف در گذر زمان چه تغییری کرده است؟
هرچقدر تحولات کالبدی و ساختار شهرها گسترده‌تر شد، شهرنشینی رشد پیدا کرد و جمعیت شهرها هم رو به افزایش گذاشت؛ لذا شهرداری‌ها ناچار شدند برای پاسخ دادن به مسائل مدیریتی خود را با این تغییرات همراه کنند، همین امر موجب شد در قانون و آئین‌نامه شهرداری‌ها تغییراتی رخ دهد.
این تغییرات و مباحثی که در طول زمان به ویژه از دوره پهلوی اول تاکنون با سرعت شتابانی فضای کاری شهرداری‌ها را متحول کرده، حاصل تغییرات در ماهیت شهر و مدیریت شهری بوده است. آنچه که امروز به عنوان شهرداری می‌شناسیم مجموعه متکثری از وظایف ستادی، اجرایی، پژوهشی و برنامه‌ریزی برای ساختار شهرها است.
شهرداری‌ها تا چه میزان خود را با این تغییرات هماهنگ کرده‌اند؟
واقعیت این است که با وجود تغییرات گسترده وظایف و دستورالعمل‌ها برای شهرداری‌ها، زیرساخت‌های حقوقی به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است، زیرا مدیران و برنامه‌ریزان ما نسبت به مسائل شهری نگاهی منفعلانه دارند، به این مفهوم که اجازه داده می‌شود چالش، مسئله یا معضل گسترش پیدا کند و سپس نسبت به آن عکس‌العمل نشان می‌دهند. امروزه شهرداری‌ها نیازمند ساختارهای قانونی و اداری هستند تا بتوانند پاسخگوی نیازهای شهری باشد، چراکه نیاز امروز شهروندان با توجه به شرایط زمانه هر روز تغییر می‌کند و متنوع‌تر می‌شود.
نیازهای شهر و شهروندان هر روزه عرصه‌های جدیدی را هدف قرار می‌دهد و تنها یک سازمان چابک و چالاک می‌تواند یک چنین نیازهایی را مدیریت و همراهی کند، نه ساختار و سازمانی که تنها با ورود یک معضل جدید باید خودش را تغییر دهد تا بتواند پاسخگو باشد؛ لذا نگاه کاربردی در ساختار شهرداری‌ها یک ضرورت است.
چه راهکارهایی به منظور چابک‌سازی شهرداری‌ها وجود دارد؟
قاعدتاً باید به رابطه شهر و مدیریت شهری نگاه و منظر جدیدی داشته باشیم تا بتوانیم چابک‌سازی را برای سازمانی همچون شهرداری متصور شویم. این موضوع قاعدتاً در تجارب تاریخی ملی و بین‌المللی به صورت یک حقیقت غیرقابل انکار پذیرفته شده است. مدیریت‌ها در مقیاس محلی و شهری نمی‌تواند تنها از بالا به پایین باشد و با این شکل و ساختار مدیریت‌های چابک و چالاکی نخواهیم داشت.
شهر ماهیت درهم تنیده‌ای از لایه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ساکنان خودش را در خودش دارد و نظام مدیریتی که نتواند از این پدیده درک درستی داشته باشد نمی‌تواند چابکی و چالاکی لازم را برای پاسخگویی به مسائل و نیازها به دست آورد؛ درک ماهیت زنده و پویای شهر مهم‌ترین موضوعی است که از منظر فلسفی و نظری باید به آنچه در ساختار مدیریتی و قانونی و چه از منظر نظری نگاهی مجدد بیندازیم.
در بخش بعدی نیازمند آن هستیم که بتوانیم تعریف درستی از رابطه مدیریت شهری و این ساختار پویا و زنده (شهر) داشته باشیم. مدیریت یک ساختار پویا و زنده در طول زمان قابل تغییر، نیازمند یکپارچه‌سازی و انسجام و مجموعه‌ای از ابزارها، ساختارها و شرایط است که بتواند این ماهیت پیچیده را مدیریت کند، اینجا است که مدیریت‌ها چندبخش و مدیریت‌هایی که به موازات همدیگر قرار می‌گیرد، شهرهای ما را با چالش مواجه می‌کند.
چابک‌سازی شهرداری‌های در ایران دست یافتنی است؟
مدیریت‌هایی که هم‌پوشانی‌های غیرضروری از وظایف و دستورالعمل‌ها دارد، نمی‌تواند بر این ساختار پویا مدیریت بهینه داشته باشد؛ لذا چنانچه انتظار داریم ساختار شهرداری چابک باشد، نیازمند مدیریت یکپارچه در کلیت شهرها هستیم که هسته کانونی آن قاعدتاً شهرداری خواهد بود. خلأ قانونی مدیریت یکپارچه و واحد شهری باید رفع شود، در غیر این صورت چابکی و چالاکی ساختار شهرداری‌ها دور از ذهن خواهد بود.
با وجود آنکه در سال‌ها و دهه‌های مختلف چه در مراجع قانون‌گذاری و چه در مراجع اجرایی، گاه و بی‌گاه این موضوع مطرح می‌شود، اما اجماعی در سیستم مدیریتی شهرهای ما به وجود نمی‌آید، چابکی و چالاکی ساختار مدیریتی را دورتر و دست نیافتنی می‌کند؛ لذا نیازمند یک مدیریت واحد و یکتای شهری هستیم تا بتوانیم متناسب با ساختار منسجم و همه شمول، ساختار انسانی، تجهیزات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را شکل دهیم، البته تا زمانی که غلبه نگاه از بالا به پایین و یک مدیریت با ساختار بوروکراتیک را در قالب شهرداری‌ها حفظ کنیم، به نظر می‌رسد دستیابی به چابکی و چالاکی انتظار زیادی است.
کد خبر 671051منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهر و کلانشهر قانون اساسی شهرداری ها مدیریت شهری روز شهرداری ها شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق شهرداری ها مدیریت شهری چابک سازی مدیریت ها مدیریت یک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۳۲۲۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اراک با مدیریت تعاملی به سمت توسعه و تعالی پیش می‌رود
رئیس شورای اسلامی اراک گفت: اراک،شهری با ظرفیت‌های متعدد و پتانسیل شهری بالاست که با مدیریت تعاملی به سمت توسعه و تعالی پیش می‌رود.
داوود قربانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا از مرکزی اظهار کرد: شورا با خرد جمعی اداره شده و بدون شک می‌تواند با دقت و آگاهی مضاعف بر اقدامات، طرح‌ها و برنامه‌های شهرداری نظارت داشته باشد.
وی با بیان اینکه اراک، شهری با ظرفیت‌های متعدد و پتانسیل شهری بالا است که با مدیریت تعاملی به سمت توسعه و تعالی پیش می‌رود، افزود: ریل‌گذاری صحیح شورا در دوره ششم شهر اراک را در مسیر پیشرفت و ترقی قابل ملاحظه‌ای قرار داده است.
رئیس شورای اسلامی شهراراک با قدردانی از تعامل نهادها و سازمان‌هایی که همسو و همدوش مدیریت شهری در کلانشهر اراک، روال خدمت را هموارتر کرده‌اند، به ارائه گزارشی از مجموعه شورای اسلامی و شهرداری کلانشهر اراک پرداخت و گفت: آرمان شورا، قانون‌گرایی و رفع مسائل و مشکلات در بستری شفاف و سریع است که با توجه به رویکرد مثبت ایجاد شده در استان بر آنیم روال مازاد را کاهش و شهر را به سمت توسعه و تعالی پیش ببریم که در نهایت به نفع شهروندان خواهد بود.
قربانی با اشاره به مهم‌ترین مواردی که در مجموعه مدیریت شهری طرح، تصویب و به شهرداری کلانشهر اراک ابلاغ شده است، تصریح کرد: اقدامات مدیریت شهری در دوره ششم کم نظیر و در برخی موارد بی نظیر بوده است.
رئیس شورای اسلامی اراک ادامه داد: برنامه‌ریزی و بودجه نویسی بر اساس سند توسعه ۵ ساله شهر اراک که در سال ۱۴۰۰ به شهرداری ابلاغ شد (برنامه محوری مدیریت شهری در دره ششم) از جمله اقدامات این نهاد در حوزه مالی و بودجه‌ریزی است.
قربانی اضافه کرد: افزایش بودجه شهر اراک از ۱۹۰۰ در سال ۱۴۰۰ به شش هزار میلیارد تومان در سال جاری، اجرای سیستم خزانه‌داری کل و احیای مدیریت حسابرسی داخلی، احیا نظام تخصیص اعتبار در شهرداری، اجرای پروژه بزرگ اصلاح حساب‌ها از ۱۰ سال گذشته تا کنون از جمله اقدامات انجام شده است.
وی با بیان اینکه در حوزه حمل و نقل عمومی یک انقلاب در شهر اراک رخ داده است، خاطر نشان کرد: بیش از ۹۹ دستگاه اتوبوس خریداری شده و ۷۰ دستگاه ون و ۱۰ دستگاه اتوبوس برقی به ناوگان حمل و نقل عمومی اضافه شده است.
رئیس شورای اسلامی اراک افزود: احیا و اورهال جایگاه cng اتوبوسرانی، ایجاد خطوط ویژه در سطح شهر برای توسعه حمل و نقل عمومی و ترغیب شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی، اصلاح هندسی معابر شهری به تعداد ۳۲ نقطه در سطح شهر و تداوم آن در سال جاری هم از اقدامات انجام شده است.
قربانی نصب پل هوایی به تعداد ۴ عدد طی و پیش بینی نصب ۲ دستگاه پل تا پایان دوره، بازگشایی چند معبر ترافیکی از جمله معبر سید الشهدا (ع) و بلوار غدیر، تجهیز شهر اراک به دوربین‌های پلاک خوان و تردد شمار و ثبت تخلفات رانندگی و اجرای طرح نوسازی سرپناه‌های اتوبوس‌ها و مبلمان آن را از اقدامات انجام شده در این دوره مدیریت شهری برشمرد.
وی اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا تجهیز سازمان آتش نشانی به تجهیزات مدرن فردی و تجهیزات لجستیکی، احداث ۳ بازارچه میوه و تره بار در سطح شهر، احداث ۶ سرویس بهداشتی در نقاط مختلف شهر، خرید ۳ دستگاه سرویس بهداشتی سیار با ظرفیت ۳۲ چشمه و با اعتبار چهار میلیارد تومان به منظور استفاده در شرایط بحران و مناسبت‌های ملی و مذهبی را از دیگر اقدامات انجام شده در این دوره اعلام کرد و گفت: همچنین در این دوره نوسازی وسایل بازی کودکان در سطح پارک‌ها، اجرای طرح هوشمند سازی ناوگان اتوبوسرانی به منظور ارتقا زیرساخت‌های الکترونیکی، هوشمندسازی و توسعه شهر الکترونیک و با هدف پاسخگویی سریع‌تر و دقیق‌تر به شهروندان اراکی، مرکز داده شهرداری اراک، مطابق با استانداردهای جدید و مجهز به سیستم اعلام حریق، با هزینه‌ای بالغ بر ۱۰۰ میلیارد ریال استانداردسازی و مورد ارتقا قرار گرفته است.
قربانی ادامه داد: اجرا و اتمام ۳ تقاطع غیر همسطح در شهر اراک طی دو سال اتمام پروژه مجموعه چند منظوره کوی امام علی (ع)، اتمام پروژه احداث سالن نمایش شهر، اجرای پروژه انتقال پساب شهر اراک به منظور بهره‌برداری ۲۵۰ لیتر در ثانیه از آب پساب در مصرف شهری از جمله اقدامات انجام شده در حوزه عمرانی است.
وی، نوسازی کارخانجات تولید آسفالت شهرداری و خودکفایی در تولید آسفالت و تجهیز آن به سیستم بگ فیلتر (غبارگیر صنعتی) و اجرای طرح بزرگ نهضت آسفالت در اراک، تجهیز سازمان عمران شهرداری به ماشین‌آلات سنگین عمرانی تجهیز ماشین آلات عمرانی شهرداری به سیستم جی پی اس، آغاز و اجرای پروژه بزرگ احداث دیوار ساحلی را از دیگر اقدامات انجام شده برشمرد و تصریح کرد: همچنین خط تولید قطعات بتنی با ارائه محصولاتی نظیر انواع فلاور باکس، میز پینگ پونگ، نیمکت، سطل زباله، استند های شهری و میز ناهار خوری آغاز پروژه بزرگ فیبرنوری به طول ۲۲۰ کیلومتر با همراهی شورا و وزارت ارتباطات در اراک به عنوان شهر پیشرو صورت گرفته است.
رئیس شورای اسلامی اراک با اشاره به اقدامات انجام شده مدیریت شهری در حوزه‌های ورزشی و فرهنگی گفت: احداث ۱۰ زمین چمن مصنوعی در مناطق مختلف شهر، احداث زمین ورزشی ساحلی، اتمام احداث زورخانه اراک، نوسازی سالن‌های ورزشی موجود برگزاری چندین جشنواره و جام ورزشی ملی و منطقه‌ای در اراک، تشویق و حمایت از قهرمانان ورزشی هم از دیگر اقدامات مدیریت شهری است.
وی از آغاز پروژه شهر دوستدار کودک در اراک، راه اندازی مدرسه شهروندی و آموزش هزاران نفر ساعت در این مرکز و برگزاری جشنواره‌های بزرگ فرهنگی - مذهبی طی دو سال اخیر خبر داد و افزود: پروژه‌های خاص و در دستور کار مدیریت شهری هم شامل: اجرای پروژه گردشگری نور الشهدا گردو بعد از دو دهه تعطیلی با بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار، اجرای پروژه ساختمان آفتاب بعد از مدت‌ها تعطیلی، پروژه احداث دومین پارک بانوان، طرح پارک آبی، احداث فرهنگسرا و اجرای فاز دو آرامستان اراک است.
کد خبر 748857
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است